Πέμπτη 18 Αυγούστου 2011

Κέντρα πολιτισμού τα κάστρα των ιπποτών

Αν στο άκουσμα της λέξης «πύργος» σάς κατακλύζουν εικόνες βγαλμένες από τα μεσαιωνικά μυθιστορήματα όπου οι πρωταγωνιστές κονταροχτυπιούνται για την καρδιά της καλής τους, τότε έχετε μαύρα μεσάνυχτα. Στους ελληνικούς πύργους εν έτει 2011, εκεί όπου κάποτε στεγάζονταν παρατηρητήρια, οικίες, ακόμη και καταφύγια, σήμερα φιλοξενούνται συναυλίες, μουσικές παραστάσεις, εικαστικές εκθέσεις, αλλά και ενδιαφέρουσες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Δυστυχώς, βέβαια, μπορεί τα επιβλητικά κτίσματα που κατάφεραν να επιβιώσουν από την άνιση μάχη με τον χρόνο και την εγκατάλειψη να είναι μετρημένα στα δάχτυλα, ωστόσο είναι αρκετά για να μας θυμίζουν ότι κάποτε η Ιστορία... περνούσε από τους ατμοσφαιρικούς χώρους τους.
Χαλκιδική
Πύργος της Ουρανούπολης: Με ιστορία και θέα που σου κόβουν την ανάσα
 Η επισκεψιμότητά του είναι διπλάσια σε ποσοστό από εκείνη του Βυζαντινού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Ο Πύργος της..... Ουρανούπολης -διότι περί ου ο λόγος-, το γραφικό κτίσμα που αντικρίζει κανείς καθώς πλησιάζει από μακριά προς την Ουρανούπολη, είναι εκτός από σήμα κατατεθέν της περιοχής, και εμβληματικό σύμβολο σε ολόκληρα τα αθωνικά τοπία.

Η ύπαρξή του αναφέρεται ήδη από το 1344, ωστόσο φαίνεται ότι είχε δημιουργηθεί πολύ παλιότερα, ίσως τον 12ο αιώνα. Εκεί, τον Μάιο του 1379, φιλοξενήθηκε ο δεσπότης της Θεσσαλονίκης, ο Ιωάννης Παλαιολόγος, ενώ τα ιστορικά ντοκουμέντα μαρτυρούν χτύπημα από τον Εγκέλαδο το 1585, με φθορές οι οποίες όμως αποκαταστάθηκαν.

Χαρακτηριστικό είναι ότι το 1924, μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, στους χώρους αυτούς εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, ιδρύοντας την Ουρανούπολη. Καθοριστικής σημασίας στην ιστορία του πύργου ήταν η έλευση του ζεύγους Λοκ -Τζόις και Σίντνεϊ-, αγγλικής και αυστραλιανής καταγωγής αντίστοιχα, που την περίοδο αυτή έφτασαν στην περιοχή για να προσφέρουν βοήθεια στους πρόσφυγες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτοί οι δύο αγάπησαν πολύ τον τόπο, αλλά και τον πύργο, αναβιώνοντας μέσα στους χώρους την κατασκευή χειροποίητων χαλιών από τις ντόπιες κοπέλες της περιοχής. Γι' αυτό, άλλωστε, προς τιμήν του ζευγαριού το κτίσμα αναφέρεται και ως Πύργος Λοκ.
 Ποια είναι η σημερινή κατάσταση του χώρου; Ο πύργος έχει αποκατασταθεί, οι εργασίες συντήρησης έχουν ολοκληρωθεί και πλέον λειτουργεί ως μουσείο, παρουσιάζοντας πολλά και σημαντικά ευρήματα της αρχαιότητας, ενώ φιλοξενούνται μόνιμες εκθεσιακές ενότητες, στις οποίες μπορεί κανείς να δει, όπως απέμειναν, προσωπικά αντικείμενα του ζεύγους Λοκ, ενοίκων του πύργου ως το τέλος της ζωής τους.

Τι δεν πρέπει να παραλείψετε να κάνετε όταν θα «διεισδύσετε» στα ενδότερά του; Να χαζέψετε την απρόσκοπτη θέα στο γαλάζιο της θάλασσας που προσφέρουν τα μπαλκόνια του πύργου.
 
Θεσσαλονίκη
Λευκός Πύργος: Κάθε όροφος και ένα θέμα για τη Νύμφη του Βορρά

Στους έξι ορόφους ενός από τα πιο γνωστά μνημεία της Ελλάδας ξετυλίγεται ολόκληρη η ιστορία της Νύμφης του Βορρά. Ο κυλινδρικός πύργος που πρωταγωνιστεί στο φόντο της πλειονότητας των φωτογραφιών των επισκεπτών της συμπρωτεύουσας έχει ύψος 33,90 μ. και διάμετρο 22,70 μ.
 Κλειστός επί σειράν ετών για το κοινό, ο Λευκός Πύργος δείχνει να παίρνει την… εκδίκησή του. Από τον Σεπτέμβριο του 2008 λειτουργεί στο εσωτερικό του έκθεση που κόβει κάθε μέρα εκατοντάδες εισιτήρια.
 Οι θεματικές ενότητες που αναπτύσσονται στο ισόγειο, στους πέντε ορόφους και στο δώμα του Λευκού Πύργου αναφέρονται στη θέση της Θεσσαλονίκης, στον γεωγραφικό χώρο, στις «μεταμορφώσεις» της, σε σημαντικές στιγμές της ιστορίας της, όπως αυτές αναδεικνύονται μέσα από τα μνημεία της, στην κομβική εμπορική της θέση στο σταυροδρόμι χερσαίων και θαλάσσιων δρόμων, στους κατοίκους της, στην πνευματική και πολιτιστική ζωή της, αλλά και στις γεύσεις της.

Η περιήγηση στους ορόφους του μνημείου οδηγεί στον εξώστη του Λευκού Πύργου, απ' όπου η θέα στο παραλιακό μέτωπο της πόλης είναι μοναδική, καθώς δεν υπάρχει άλλο κτίριο από το οποίο να μπορεί να δει κάποιος το συγκεκριμένο σημείο της πόλης.

Με τη βοήθεια των νέων τεχνολογιών, οι πληροφορίες παρουσιάζονται κατά κύριο λόγο μέσα από ένα εντυπωσιακό σύνολο εφαρμογών εικόνας και ήχου, με τη μορφή προβολών, παρουσιάσεων βίντεο και διαφανειών, ηχητικών ντοκουμέντων και πολυμεσικών εφαρμογών σε οθόνες αφής, που συνδυάζονται αρμονικά με τον περιορισμένο αριθμό αρχαίων αντικειμένων που εκτίθενται.

Η έκθεση στον Λευκό Πύργο είναι ανοιχτή από Τρίτη έως και Κυριακή, με ωράριο λειτουργίας 08.30-15.00.
Νάξος
Πύργος Μπαζαίου: Φιλοξένησε μοναχούς, αγγειοπλάστες και σήμερα καλλιτέχνες

Επιβλητικό σύμβολο της Νάξου και η καρδιά του καλοκαιρινού φεστιβάλ που πραγματοποιείται στο νησί. Ο Πύργος Μπαζαίου, ο οποίος βρίσκεται στο 12ο χιλιόμετρο του κεντρικού δρόμου που ενώνει τη Χώρα με τη νησιωτική ενδοχώρα, χτίστηκε το 1600 για να λειτουργήσει ως μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού. Οι τελευταίοι μοναχοί εγκατέλειψαν το μέρος στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν και εγκαταλείφθηκε για να περιέλθει στην κυριαρχία του νεοσύστατου ελληνικού κράτους.

Εκεί έζησαν για πολλά χρόνια Σίφνιοι αγγειοπλάστες, χρησιμοποιώντας τον πύργο, εκτός από χώρο διαμονής, και ως δημιουργικό εργαστήρι τους. Η τύχη του μπορεί να ήταν η ίδια με δεκάδων άλλων παρόμοιων κτισμάτων, αν μετά την εκποίησή του από το Ελληνικό Δημόσιο δεν είχε αγοραστεί από την οικογένεια Μπαζαίου, τους έως και σήμερα ιδιοκτήτες του όμορφου πύργου. Μάλιστα, ακολουθώντας την παράδοση των Ενετών του νησιού, η οικογένεια χρησιμοποιούσε τον πύργο όχι ως την κύρια κατοικία της, αλλά ως εξοχικό και μέρος συγκομιδής των αγροτικών προμηθειών.

Το 2000, μετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αναστήλωσής του, ο πύργος ξεκίνησε τη λειτουργία του ως καλλιτεχνικό και πολιτιστικό χωνευτήρι. Συνολικά έντεκα φεστιβαλικές διοργανώσεις έχουν φιλοξενηθεί στον Πύργο Μπαζαίου, καταφέρνοντας να ταράξουν τα νερά τής έως πρότινος ήσυχης πολιτιστικά Νάξου. H φετινή έκθεση «Συρτάρι XXII - Φωτογραφίες σε αποσύνθεση» του Μουσείου Μπενάκη, στο πλαίσιο του 11ου φεστιβάλ Νάξου, σημειώνει τεράστια επιτυχία και παίρνει παράταση έως τις 2 Σεπτεμβρίου. Ηδη ο κόσμος που την έχει επισκεφτεί είναι πολύς και φεύγει εντυπωσιασμένος από τον άψογο συνδυασμό του εκθεσιακού υλικού, που έχει επηρεαστεί από τη φθορά του χρόνου, με τον χώρο ενός διατηρητέου μνημείου του 17ου αιώνα.

Αίγινα
Πύργος του Μαρκέλλου: Το κρησφύγετο των αγωνιστών του '21 έγινε πνευματικό κέντρο

Τόσο οι ντόπιοι όσο και οι τουρίστες λατρεύουν αυτό το εντυπωσιακό κτίσμα που κοσμεί την Αίγινα. Κανένας, ωστόσο, δεν μπορεί να πει με σιγουριά ποιους ακριβώς σκοπούς εξυπηρετούσε η κατασκευή του. Πιο πιθανή φαντάζει η εκδοχή ότι ο πύργος κατασκευάστηκε από τους Ενετούς και χρησιμοποιήθηκε ως παρατηρητήριο (οι πειρατές εκείνη την εποχή «αλώνιζαν» τις θάλασσες). Το καμάρι της Αίγινας φαίνεται ότι ανακαινίστηκε το 1802 από τον Αιγινήτη αγωνιστή του '21 και πρόκριτο Σπύρο Μάρκελλο. Στο πέρασμα των αιώνων και κατά τη διάρκεια της ταραχώδους ελληνικής Ιστορίας, ο Πύργος του Μαρκέλλου -ονομασία που χρησιμοποιείται έως και σήμερα- έπαιξε τον δικό του καθοριστικό ρόλο. Εκεί, βρήκαν καταφύγιο κατά τη διάρκεια της ελληνικής Επανάστασης γνωστοί αγωνιστές και πολιτικοί, όπως ο Ιωάννης Κωλέττης, στεγάστηκε η Διοικητική Επιτροπή το 1826, αλλά φιλοξενήθηκαν και υπουργοί της κυβέρνησης.

Σήμερα ο πύργος, απομεινάρι ομορφιάς, πολιτισμού και Ιστορίας, έχει περάσει στα χέρια του Δήμου της Αίγινας και λειτουργεί ως το Καποδιστριακό Πνευματικό Κέντρο του. Εδώ ακόμη φιλοξενούνται εκθέσεις ζωγραφικής, γλυπτικής, φωτογραφίας, καθώς και άλλες καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.
dimokratianews.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: